Begonia
De trap naar de tuin is na de regen verlaten en kil;
in koele schoonheid springt uit haar stengel de begonia op.
Ik laat haar met rust: in de herfstnacht wil een bloem juist slapen;
geen mens die met fakkellicht haar rouge make-up bijschijnt.
秋海棠。庭階経雨気凄涼。冷艶茎茎発海棠。一任秋宵花睡去。無人秉燭照紅粧。
Herfst 1822. De shūkaidō 秋海棠 is de Begonia grandis of winterharde begonia of scheefblad, en kan bloeien in de periode juni-november.
Een gedicht van Ema Saikō 江馬細香 (1787-1861). Een inspiratiebron voor haar gedicht moet het gedicht ‘Sierappel’ (Ch. hăitáng, Jp. kaidō 海棠, let. ‘zeepeer’) zijn geweest van de Chinese Su Shi 蘇軾 (1037-1101). Waar de roodbloeiende sierappel een lentebloesem is, daar geldt de ook roodbloeiende begonia (Ch. qiūhăitáng 秋海棠, let. ‘herfstzeepeer’) als een herfstbloem. Su Shi eindigt zijn gedicht juist met de regels:
Alleen ben ik bang dat diep in de nacht de bloemen willen slapen,
dus ontsteek ik een hoge kandelaar en licht hun rouge make-up bij.
只恐夜深花睡去。故焼高燭照紅粧。
Saikō’s poëziementor Rai San’yō 頼山陽 (1780-1832) zei van dit gedicht van haar:
Een virtuoze bewerking; briljant en een meesterwerk!
翻案絶妙、卓然として傑作なり
Dat is wel heel veel lof, maar hij was dan ook verliefd op haar.
Een verjaardagscadeautje voor H.S.
De afbeelding toont een detail van Begonia (ongedateerd), door K.T. Arrassa. Waterverf op papier. Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam.